KYTHNOS

Παραδοσιακοί Χοροί & Μουσική

Μουσική και χορευτική παράδοση στην Κύθνο.

Στην Κύθνο τρία είναι τα μουσικά όργανα της παραδοσιακής μουσικής:

Η τσαμπούνα (ή κάιντα), το αρχαιότερο από τα όργανα, γνωστό από την αρχαιότητα. Η τσαμπούνα είναι το χαρακτηριστικό όργανο κυρίως της Αποκριάς, ενώ τα άλλα όργανα συνοδεύουν τα γλέντια και τα πανηγύρια όλου του χρόνου.

Το βιολί και το λαούτο, που και τα δυο μαζί αποτελούν αναπόσπαστο ζεύγος, τη ζυγιά (ή ζύα) όπως τη λένε στο νησί.

 

 

 

Κάθε γλέντι ξεκινά απαραίτητα με τα τραγούδια της "τάβλας" (του "τραπεζιού", όπως τα λένε οι Θερμιώτες). Τα τραγουδά όλη η παρέα ορχηστρικά. Κατόπιν ξεκινά ο χορός με την ακόλουθη σειρά:

 

Ο καλαματιανός είναι ο πρώτος χορός. Με αυτόν ξεκινούσε κάθε γλέντι. Δυστυχώς όμως, τα τελευταία χρόνια τείνουν να τον παραβλέπουν στα γλέντια.

 

Ο συρτός. Μετά τους καλαματιανούς το γλέντι συνεχίζεται με συρτούς χορούς. Ο συρτός χορεύεται στην Κύθνο ζευγαρωτά (ένας άντρας και μια γυναίκα).

 

Ο μπάλος. Ακολουθεί μετά το συρτό. Είναι και αυτός ζευγαρωτός. Είναι πιο ζωηρός χορός με ωραίες φιγούρες (βόρτες, γιαμάκια).

 

Ο καρσιλαμάς. Ανατολικής προέλευσης (από το τούρκικο: carcilama), αντικρυστός ζευγαρωτός χορός, αντρικός, με εντυπωσιακές φιγούρες.

Αλλά  για ότι αφορά το χορό στην Κύθνο, παραθέτουμε τα σχετικά σχόλια του Μανώλη Γλέζου:

"Μόλις ηχήσει στ' αφτιά μου η λέξη Θερμιά ή Κύθνος, ο νους μου αμέσως ξεκινάει να ξετυλίγει το μεγάλο βιβλίο του νησιού με τους χορευτές της. Ο αγέρινος χορός - αυτή η φαντασμαγορική οπτασία. Μόλις θυμηθώ τα Θερμιά μου 'ρχεται αμέσως στο νου ο χορός των Συλλακωτών. Η απόλυτη εναρμόνιση κινήσεων και μουσικής".